Tun heh kin lailung tuamtu hlivua hnawm tete thawn, van ai ni (sun) an kawihnak tleu (light/rays) khai tunhlanbang i lo hang. Ni an kawihnak tleu heh minung ca laukulhnak tam ngai tel ii. Cia te songin UV tiin kohnak Ultra Violet Ray heh minung vum hnawm ruai ai Cancer cang ruai de ii.
Tun laivum ah Vun Cancer (Skin Cancer) tam sinsin ai, cia te songin tun Canada ram ah Melanoma tiin kohnak vun cancer lar roh ai, heh cancer in thi thai ii.
Ni an UV tleu lakin him tuhin a hnia ai te ling tlang pha ii.
Zai caan ah UV tleu tam ber?
1) Sun lai tak ah:
Ni sa ah um rai lekhaw UV tleu ngah tam ai vum cancer ngah baai ii. Van ah ni a saang lai tak heh UV tam ii. Zing 10 am le zanlam 4 pm karlak heh UV tam ber caan ii.
2) Nikhua:
Khaal caan ah UV tam ii. Khuasik caan le fur caan te bang ah khai ni tleu pah ai UV umh pah ii. Vur ram ah khua dap roh napui vur in ni an kawihnak UV te pawl heh 85%-90% tian lel ruai ben maanin a a laukul roh ii.
3) Tlang sang:
Hmun sang le tlang sang ah hlivua heh sah lo tete maanin UV hleng baai sawn ii. Ciamaanin vur tlang sang ah khua dap rohin na umhin khai UV maanin vun cancer ngah thil hlen ii.
4) Equator:
Equator ram te pawl heh UV tam ber ngah ii. Kawlram le Asia ram te pawl heh Equator thawn hla ze lo maan UV tam ngai ngah thil hlen ii.
Ciamaanin sumpua suak le singkhaw ni kaang tuh lovin hnipon, lukhuh le UV lakin himhnak vun ah noih thilhnak te pawl hmang pha ii.
info 