Laivum ah kum siar minung tam ber tawkdunhnak heh Muslim te ai Hajj nia ii.
Hajj (Arabic: ??? ?a?? “pilgrimage”) heh Muslim te ca biakhnak maan a feh kul hmun ii le Saudi Arabia ram ai Mecca ah feh tio ii. He hmun heh Islam te in pathian thu ah a feh kulhnak hmun 5hnak ii ai Islam sangtu in a nung song ah vai 1 tal a hleng kul teng teng hmun ii. He Hajj hmun heh Muslim te lungrual ngai in tawkdunhmun ii ai amah te pathian (Arabic pon in Allah) hnen ah aapdunhnak hmun ii.
[portfolio_slideshow]
Muslim ah pathian thu ah a feh kulhnak hmun Hajj heh kum siar amah te Islamic calendar siik in Dhu al-Hijjah ai ni 8 – 12 nia ah nai de ii. Islamic Calendar heh Hlapa (Lunar) siik in bawnhnak ii le he calendar heh tun ai laivum in hmanghnak Gregorian Calendar hnak in ni 11 tlawm deuh ai Gregorian ah Hajj nia ah kum siar bang dun de lo ii.
He Hajj heh Islam sanghnak ai prophet Muhammad, kum zateek 7hnak dung ai thawn pehzomhnak umh napui he Mecca hmun thula heh tunhlan kum 1000 dung ai Holy Bible song ai Abraham (Ibrahim) thawn pehzomhnak umh ii. Hajj caan fangin Muslim te in Islam sanghnak thil tam ngai bawn de ii. Hajj ah mi 1 in Kaaba tihnak heh nazi vir daan lo lam sawn in vai 7 heel kul tio ii. He Kaaba tihnak heh Muslim te ai sawngenhnak luthnak le pathian thawn pehzomhnak bang ai Abraham le a fapa Ismael in dinhnak tiin sang ii. Cen Al-Safa le Al-Marwah tlang (Al-Safa le Al-Marwah karlak heh 45 meter dung) heh vai tam thah tlaan kuul le Zazam tikhur song ai tii khai ding kuul ai cia hnua ah Arafat tlang ah feh le Ramhuai/Khawvang umhmun ah lungto sep de ii. AHe hnua ah pathian lamkhong feh ben te in a lu meet ai pathian hnen ah raithawihnak bawn le cia hnua ah ni 3 song Eid a-Adha puai bawn tio de ii.
Tun kum November hla ai Hajj ah:
– Minung 2.5 million dung kawi tlang, minung 1.8 million heh ramdang an kawi le a dang minung 700,000 – 800,000 dung heh Saudi Arabia an kawi.
– Muslim ram te in Hajj ah kum siar minung 1,000 kawi thil ai minung tam ber khawmual heh Indonesia ram in ii.
– Saudi Arabia in ralringhnak ca security minung 63,000 dah ai buaihnak khamtu tuh Palik (Police) heh 3,500 dung dah ai motor 450 thawn ralring in dah ii. Cen Civil Defence khai minung 22,000 le motor 6,000 thawn ralring in dah ii.
– Minung cangvaihdaan siikhnak CCTV camera heh Mecca khawpui song ai Mosque ngaw ber ah 1,500 dah ai police mi 29 in siik hlen ii.