
NEOShield tihnak heh laivum in bawntlanghnak ii le Near Earth Objects (NEO) tihnak lailung thawn nongdun van ai thil te zingzoihnak ii. He tumtahhnak in kin lailung thawn khi thai van ai lungto le arsi zuang te khiah zingzoi tuh le a kuulhnak bangin humhimhnak tawlreel tuhin bawntlanghnak ii.
He tumtahhnak heh Germany ram ai van lam zingzoihnak Berlin khuapui ai (DLR) Institute of Planetary Research in tawlrelhnak ii ai tun zarh song ah meeting ben zo ii.
He tumtahhnak in Europe, Russia le US ai mithiam te pawl khai khawm tuh ii.
He tumtahhnak heh EU in sumpai tum ber ai hnawtaber science thiamhnak te pawl thawn thil bawn cuul hmasa tuh ai cetin remcanghnak ber siik in a takin bawn tuh ii.
DLR ai Prof Alan Harris in, “Science thiamhnak hmuah hmun khat ah khawm tuh le hmudaan phun khat in suah tuh” tiin reel ii. “Van ai lungto in kin lailung khi tuh maw, cia lungto heh a lamkhong danglam ruai thil tuh maw tihnak ling kin kuul ngai ii” ti ii.
NEOShield project heh kum 3 le hrek a hmasa in zingzoihnak bawn hmasa tuh le a kulhnak bangin laivum ai ram konhoitu te lungrualhnak in van ah kin kulhnak fimthiamhnak le thilri te bawn tlang tuh ti ii.

Van ai zuanghnak lungto le arsi te heh kin lailung an hla roh napui le kin lailung khi thai tihnak heh thu ngai ii.
Mithiam te in kum siar motor tia lungto heh van ah zuang le kin lailung khi/lailung ah tlok tio ti ii. Cetin lailung ah a tlok fangin maisa ngaw roh in cang de ii.
Tun hlan kum 2,000 dung le tun hnua kum 2,000 dung ah kin lailung ah football (Bawhlung) salhmun tia lungto heh tlok tio ai thil tam ngai hnawm ruai ben ti ii.
Cen, kum million zaimawzat dung ah kin lailung heh a ngaw lam khai kilometre zaimawzat tia heh lailung ah tlok awng ai lailungpui hlin ben ai harsahnak hleng awng ti ii.
Tun hnawta ber mithiam te in a tawkhnak tu 100 ah 90 dung in dik tiin ruathnak lungto ngaw roh heh kin lailung thawn khi dun thai hnak tawk zo ii.
Nasa ai Wise telescope hmangin zingzoihnak ah van ah lungto heh 19,500 dung tawk zo ai cia te heh a ngaw lam 1,000m tia ii ai he bang te pawl roh roh ngai in zingzoi kuul lai ti ii.
Tun kin san ah thiamhnak thar te hmang in van lam siik thil tete ai cia lak songin van ai kawihnak thil laukuul khamhnak tuh thiamhnak khai tun pah nai kin kuul cia ti ii.